| Faaliyet Yetki Belgeleri | Ortaklık Yapısı | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Belge | Tarih | No | Hissedar Ünvanı | Pay Tutarı(TL) | Pay Oranı(%) |
| Portföy Yöneticiliği | 16/03/2015 | PYŞ/PY.11/105 (Yenileme) | ÜNLÜ Yatırım Holding A.Ş. | 62,000,000 | 100 |
Doküman için tıklayınız.
Portföy, bir yatırımcının aynı veya farklı özelliklere sahip birden fazla yatırım aracına yatırım yaparak oluşturduğu toplam değerdir. Kişi veya kuruluşların portföy yapısı ve portföy tercihleri, risk alma eğilimlerine, likidite tercihlerine ve çeşitli yatırımların sağlayacağı getiri oranlarına bağlıdır.
Yatırım fonları halktan topladıkları paralar karşılığı, ortaklık payı, tahvil gibi sermaye piyasası araçlarından ve kıymetli madenlerden oluşan portföyleri yönetirler. Her bir yatırımcı fonun sahip olduğu portföyün bir kısmını temsil eden katılma payını alarak fon portföyüne ortak olurlar.
Üç yoldan fon yatırımından para kazanılabilir.
Böylece yatırımcılar katılma paylarını sattıklarında, yatırım fonlarının portföyünde o ana kadar gerçekleşen değer artışlarından/azalışlarından paylarını alırlar.
Katılma payı, yatırımcının fon portföyüne kaç adet payla ortak olduğunu gösterir. Yatırım fonlarındaki katılma paylarını, şirketlerin ortaklık paylarına benzetebiliriz. Nasıl yatırımcılar, ortaklık payı alarak şirketlere ortak olurlar ve o şirketler üzerinde hak sahibi olurlar ise, benzer şekilde yatırım fonlarında da katılma payı ile fon portföyüne ortak olunur. Ancak, ortaklık payı sahipleri şirket yönetimine katılabilirken, katılma payı sahiplerinin fon yönetimine katılma hakları yoktur.
Fona iştiraki sağlayan katılma payının fiyatı kurucu tarafından her işgünü itibariyle hesaplanmakta ve izleyen gün yapılan katılma payı alış satışlarında bu fiyat uygulanmaktadır. Hesaplamalarda aşağıdaki prosedür takip edilmektedir:
Örnek olarak; Eğer 100 TL'nizi katılma payı başına toplam değeri 1 TL olan bir fona yatırırsanız 100 adet katılma payı alabilirsiniz. Eğer katılma payı başına fon toplam değeri 0,9TL'ye düşerse (çünkü fon portföyünde yer alan menkul kıymetlerin değeri düşmüştür) hala 100 adet katılma payınız vardır, fakat yatırımınızın değeri şimdi 90 TL'ye düşmüştür. Eğer katılma payının fiyatı 1,1TL’ye çıkarsa (çünkü fon portföyünde yer alan menkul kıymetlerin değeri yükselmiştir), yatırımınız 110TL'ye çıkar (bu örnekte alım satım komisyonunun olmadığı varsayılmıştır.)
Yukarıda belirtilen işlemlerin yapılması esnasında fonun portföyünde bulunan varlıklardan elde edilen faiz, temettü, alım satım kazancı ve günlük değer artışları aynı gün fona gelir olarak kaydedilmekte dolayısıyla katılma paylarının her gün için hesaplanan pay fiyatına yansıtılmaktadır. Bu surette belirli bir tarihte fondan ayrılan yatırımcı o güne kadar fonun kazancında (zararından) kendi payına düşen miktarı almış olmaktadır.
Katılma payı satın alınması veya fona iadesinde, Kurucunun izahnamede ilan edeceği katılma payının alım satımının yapılacağı yerlere başvurularak alım satım talimatı verilir.
Bunun dışında Kurulca uygun görülen fonların katılma paylarının alım satımının yapılabileceği merkezi bir fon dağıtım platform olan Türkiye Elektronik Fon Dağıtım
Platformu (TEFAS), Kurucunun veya fon katılma pay alım satım aracılık sözleşmesi imzaladığı Yatırım Kuruluşlarının telefon ve internet bankacılığı ile ATM sistemleri aracılığıyla da katılma payı alım satım talimatı verilebilir. Yatırım fonu katılma payları gün içinde belli saatler içinde alınıp satılır.
Para piyasası fonları ile kısa vadeli borçlanma araçları fonları dışındaki fonlarda fiyatlama ilkesi olarak "ileri fiyatlama" yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntemin esasları aşağıda yer almaktadır.
Yatırımcıların BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın (Unvanında “yabancı” ibaresine yer verilen fonlar tarafından; alım satım esaslarının Borsa İstanbul A.Ş. bünyesindeki piyasa saatleri yerine, portföydeki varlıkların alım satım işlemlerinin gerçekleştirildiği farklı bir borsa veya piyasaya göre belirlenmesi mümkündür.) açık olduğu günlerde fon izahnamesinde belirlenen saate (Uygulamada genellikle 12:00-12:30 saatleri belirlenmektedir.)kadar verdikleri katılma payı alım talimatları talimatın verilmesini takip eden ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden yerine getirilir.
BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın açık olduğu günlerde yukarıda belirtilen saatten sonra iletilen talimatlar ise, ilk pay fiyatı hesaplamasından sonra verilmiş olarak kabul edilir ve izleyen hesaplamada bulunan pay fiyatı üzerinden yerine getirilir.
BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın kapalı olduğu günlerde iletilen talimatlar, izleyen ilk işgünü yapılacak ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilir.
Alım talimatının verilmesi sırasında, talep edilen katılma payı bedelinin Kurucu tarafından tahsil edilmesi esastır. Alım talimatları pay sayısı ya da tutar olarak verilebilir. Kurucu, talimatın pay sayısı olarak verilmesi halinde, alış işlemine uygulanacak fiyatın kesin olarak bilinmemesi nedeniyle, katılma payı bedellerini en son ilan edilen satış fiyatına en fazla %20 (Bu bölüme en fazla %20 yazılabilir. Belirlenen marj tüm yatırımcılara aynı oranda uygulanmak zorundadır.) ilave marj uygulayarak tahsil edebilir. Ayrıca, katılma payı bedellerini işlem günü tahsil etmek üzere en son ilan edilen fiyata marj uygulanmak suretiyle bulunan tutara eş değer kıymeti teminat olarak kabul edebilir.
Talimatın tutar olarak verilmesi halinde ise belirtilen tutar tahsil edilerek, bu tutara denk gelen pay sayısı fon fiyatı açıklandıktan sonra hesaplanır.
Alım talimatının karşılığında tahsil edilen tutar o gün için yatırımcı adına nemalandırılmak suretiyle (Faizsiz yatırım araçlarına yönelik tercihte bulunan yatırımcılara satılacak fonlar tarafından katılma payı alım talimatı karşılığında yatırımcılardan tahsil edilen tutarlar nemalandırılmaz. Bununla birlikte, yatırımcılardan tahsil edilen söz konusu tutarların nemalandırılabileceği faizsiz yatırım araçlarının mevcut olması halinde ve Kurulca uygun görülmesi kaydıyla nemalandırma yapılabilir. Ayrıca, operasyonel altyapının elverişli olması halinde, yatırımcının talebi üzerine ve yazılı talimatının alınması kaydıyla, katılma payı alım talimatı karşılığında tahsil edilen bedelin nemalandırılmaması mümkündür.) izahnamede belirlenen esaslar çerçevesinde, katılma payı alımında kullanılır.
TEFAS’ta işlem görecek fonlar için alım talimatları pay sayısı ya da tutar olarak verilebilir. Kurucu, talimatın pay sayısı olarak verilmesi halinde, alış işlemine uygulanacak fiyatın kesin olarak bilinmemesi nedeniyle, katılma payı bedellerini en son ilan edilen satış fiyatına ilave marj uygulayarak tahsil edebilir. Ayrıca katılma payı bedellerini işlem günü tahsil etmek üzere en son ilan edilen fiyata marj uygulanmak suretiyle bulunan tutara eş değer kıymet teminat olarak kabul edebilir.
Talimatın tutar olarak verilmesi halinde ise, en son ilan edilen katılma payı satış fiyatından %20 marj düşülerek belirlenecek fiyat üzerinden talimat verilen tutara denk gelen katılma payı sayısı TEFAS’da eşleştirilir. Nihai katılma payı adedi fon fiyatı açıklandıktan sonra hesaplanır. Tahsil edilen tutara eş değer adedin üstünde verilen katılma payı alım talimatları iptal edilir.
Serbest fonlar için, katılma paylarının fona iadesi için pay fiyatlarının ilan süresinden daha farklı ve uzun süreler belirlenebilir.
Yatırımcıların BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın açık olduğu günlerde fon izahnamesinde belirlenen saate kadar verdikleri katılma payı satım talimatları talimatın verilmesini takip eden ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden yerine getirilir.
BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın açık olduğu günlerde fon izahnamesinde belirlenen saatten sonra iletilen talimatlar ise, ilk fiyat hesaplanmasından sonra verilmiş olarak kabul edilir ve izleyen hesaplamada bulunan pay fiyatı üzerinden yerine getirilir.
BIST’ Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın kapalı olduğu günlerde iletilen talimatlar izleyen ilk işgünü yapılacak ilk hesaplamada bulunacak pay fiyatı üzerinden gerçekleştirilir.
Katılma payı bedelleri; iade talimatının, BIST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın açık olduğu günlerde fon izahnamesinde belirlenen saate kadar verilmesi halinde, talimatın verilmesini takip eden birinci (fon türüne göre ikinci de olabilir.) işlem gününde, iade talimatının BİST Pay Piyasası’nın / Borçlanma Araçları Piyasası’nın açık olduğu günlerde fon izahnamesinde belirlenen saatten sonra verilmesi halinde ise, talimatın verilmesini takip eden birinci (fon türüne göre ikinci veya üçüncü de olabilir.) işlem gününde yatırımcılara ödenir
Katılma payı satın almak veya elden çıkarmak isteyen yatırımcılar, katılma payının alım satımının yapılacağı yerlere iş günlerinde Kurucu tarafından fon izahnamesinde belirlenen saatler içinde başvurarak, izahnamede belirtilmiş olan esaslara göre saptanan fiyat üzerinden alım ve satımda bulunabilir. Bu saatlerin dışında alım satım işlemleri yapılamaz.
Kurucu’nun kendi adına yapacağı işlemler de dahil alınan tüm katılma payı alım satım talimatlarına alım ve satım talimatları için ayrı ayrı olmak üzere müteselsil sıra numarası verilir ve işlemler bu öncelik sırasına göre gerçekleştirilir.”
Katılma payı birim pay fiyatı, her işgünü itibariyle payların alınıp satıldığı adreslerde ve TEFAS'da Kurucu tarafından ilan edilir. İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. tarafından sunulan Fon Bilgilendirme Platformu’nda da, fonlara ilişkin birçok veri ve istatistik, yatırımcıların erişimine açık olacaktır. Ayrıca günlük gazetelerin ekonomi sayfalarında fon fiyatlarını bulabilirsiniz. Ancak gazetede ilan edilen fiyatın işlem günündeki değil bir gün öncesinin fiyatı olduğuna dikkat edilmelidir. Bunlara ilave olarak bazı fon kurucularının telefon hatlarından veya internet adreslerinden fonların günlük fiyatlarını öğrenebilirsiniz. Haftalık ekonomi dergilerinde ise fonların haftalık performansları yer almaktadır. Sahip olduğunuz fonun katılma payına bakarken fonun tam ismini bulmayı unutmayın. Çünkü bazı fon kurucularının birden fazla fonu olduğundan hepsine farklı bir isim verilmektedir.
Bu ilke sayesinde yatırım fonlarının, bireylerin kendi imkanları ile sağlayamayacakları ölçüde riski dağıtmaları mümkündür. 10 bin TL'niz olduğunu düşünelim. Siz bu para ile (Borsada ortaklık paylarının belirli miktarların -lot- altında işlem görememesi nedeniyle) ancak bir kaç ortaklık payına yatırım yapabilirsiniz ve bu durum sizin riskinizi artırır. Örneğin, ortaklık payını satın aldığınız 2 şirketin mali durumunun bozulması ve ortaklık paylarının fiyatlarının düşmesi ihtimali, 25 ayrı şirkete ait ortaklık paylarının fiyatlarının birden düşmesi ihtimalinden çok daha yüksektir. Yatırım fonları ise binlerce kişiden para toplayarak, milyonlarca TL'lik portföyler oluşturabilir, bu sayede çok daha fazla sayıda ortaklık payına ve bu arada daha başka yatırım araçlarına örneğin tahvil ve bonolara yatırım yaparak, ortaklık payı fiyatlarındaki herhangi bir düşüş anında bundan en az derecede etkilenme şansına sahip olurlar.
Menkul kıymet piyasaları nitelikleri itibariyle belirli bir bilgi birikimini gerektiren teknik piyasalar olup, bu piyasada oluşan gelişmelerin yakından takip edilmesi gerekir. Doğal olarak bireylerin böylesi bir takibi düzenli olarak yapmaları ve bu piyasalarda oluşan gelişmelerin menkul kıymet fiyatlarına etkilerini tahmin edip ona göre zamanında tavır alabilmeleri zordur. Yatırım fonları ise çok fazla sayıda kişiden para toplamak suretiyle yüksek miktarlarda portföyler oluşturduklarından, gerekli donanıma ve menkul kıymet piyasalarıyla ilgili yetişmiş elemanlara sahip olabilirler. Bu sayede piyasalarda gözlemlenen hareketlerin ne anlama geldiğini sürekli bir şekilde takip ederek gerekli işlemleri (alım/satım gibi) gerçekleştirirler.
Yatırım fonları, bazı kısıtlamalar içerisinde birçok varlığa yatırım yapabilmekle beraber, temel amaçları menkul kıymet alıp satmak ve alım satımlar arasında oluşan olumlu fark ile bu menkul kıymetlerin kar payları ve faizlerinden gelir sağlamak olan kuruluşlardır.
Yatırım fonları inançlı mülkiyet esasına dayanır. İnançlı mülkiyet esasında fona inançlı olarak fon kurucusu sahiptir. Tasarruf sahipleri ise fonla ilgili muameleleri yapma yetkisini kurucuya verirler. Bu yetki devri fon içtüzüğü ile olur. Kurucu, fonu bu sözleşme (içtüzük) çerçevesinde ve tasarruf sahiplerinin haklarını koruyarak yönetmek/yönettirmek zorundadır.
Fon tüzel kişilik sahibi olmamakla beraber fonun mal varlığı kurucudan ayrıdır. Ayrıca Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca, fon malvarlığı rehnedilemez, teminat gösterilemez ve üçüncü kişiler tarafından haczedilemez. Yani fon malvarlığının korunması kanun ile güvence altına alınmıştır.
Tasarrufçunun ortaya koyduğu sermayesi yani tasarrufu, profesyonel ve güvenilir yöneticiler tarafından yönetilmektedir.
Yatırım fonu portföyüne alınabilecek menkul kıymetlerin sabit getirili, dövize endeksli ve ortaklık payı gibi araçlarla çeşitlenmesi nedeniyle riskin en aza indirilmesi mümkün olabilecektir.
Menkul kıymetlerin değerlemesi ve kontrolü ile kupon, faiz ve temettü tahsili fon yönetimince yapılacağından vade takibi, tahsil etme gibi zaman ve kaynak kullanımını gerektiren işlemlerden korunabilecektir.
Küçük tasarruflarla temin edilemeyecek kazanç potansiyeli yüksek menkul kıymetlere yatırım yapılmasına olanak sağlayacaktır.
Fon portföyündeki değer artışlarının portföy değerine günlük olarak yansıtılması nedeniyle işlemiş gelir ile birlikte gerek ihtiyacı kadar gerekse tamamını istendiği anda paraya çevirebilecektir.
Portföye büyük montanlı alım satımlar nedeniyle zaman ve para tasarrufu sağlamaktadır.
Yatırım fonları yatırımcılara üç farklı şekilde maliyet getirebilmektedirler. Bunlardan birincisi alım satım nedeniyle yatırımcılardan kesilen komisyonlardır. Ancak bu tür komisyonlar zorunlu değildir ve fonlar bunu uygulayıp uygulamamakta serbesttir. Uygulamak istemeleri durumunda ise fon içtüzüğü ve izahnamesinde giriş çıkış komisyonlarının nasıl hesaplandığına yer verilmesi gerekmektedir.
İkinci maliyet unsuru olan yönetim ücreti fon kurucusuna fonun yönetimi karşılığında ödenen ücrettir. Genel olarak fon giderleri arasında en büyük payı fon yönetim ücreti almaktadır.
Yatırımcılar açısından katlanılması gereken diğer maliyet unsuru fonun işletilmesi sırasında fon varlığından yapılan harcamalardır. Bu harcamalar fon varlıklarından karşılandığı için birim pay fiyatını ve fonun getirisini azaltmakta ve bu etkinin yatırımcılar tarafından anlaşılması daha güç olmaktadır. Bu harcamalar fonun büyüklüğü ile orantılı olup, portföy büyüklüğü daha büyük olan fonun harcamaları da tutar olarak daha fazla olmaktadır. Bu nedenle bu harcamaların büyüklüğünü doğru ölçebilmek için toplam harcama tutarının fonun toplam değer büyüklüğüne bölünmesi ile hesaplanan gider oranlarının kullanılması gerekmektedir. Fonun gider oranı ne kadar yüksekse, getiri üzerindeki olumsuz etkisi de o kadar fazla olmaktadır. Bu nedenle farklı fonlar karşılaştırılırken gider oranları da dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. Yatırımcılar yatırım yaptıkları fonun gider oranlarını ve büyüklüklerini fon içtüzüğünden ve izahnamesinden öğrenebilmektedir. Ayrıca Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) İnternet sitesinde fonların gider oranlarına ilişkin bilgilere yer verilmektedir. Fon yönetim ücretleri ve giriş çıkış komisyonlarına ilişkin bilgiler fon kurucularının internet sitelerinde açıklanmaktadır.
Portföylerinden karşılanacak giderler, performansı doğrudan etkilemesi nedeniyle yatırımcıların yatırım kararında önemli rol oynamaktadır. Dolayısıyla bu giderlere üst sınır getirilmesi, yatırımcıların fonlarından elde edecekleri gelirler üzerinde olumlu etki yaratmaktadır.
Buna göre fondan karşılanan yönetim ücreti, aracılık komisyonları, tescil ve ilan giderleri gibi tüm giderlerin toplamı, III-52.1 sayılı “Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği”nde (Tebliğ) belirlenen oranları aşamayacaktır.
Yatırım fonlarının varlıklarından karşılayabileceği harcamalar şunlardır:
Fon yönetim ücreti fonun yönetimi karşılığında ödenen ücrettir. Fon yönetim ücreti her gün için fon toplam değerinin belirli bir oranı olarak hesaplanmaktadır. Fon yönetim ücreti oranına fon izahnamelerinde yer verilmektedir.
Takvim yılı esas alınarak, her üç aylık dönemin son işgününde, o günkü fon toplam değerine Kurulca belirlenen oran (mevcut durumda yüzbinde 5) uygulanarak Kurul ücreti ödenir.
Fonların ticaret siciline tescil edilen belgelerin masrafları fon varlıklarından karşılanabilmektedir. Ancak fonların reklam amaçlı ilanlarını fon kurucuları karşılamak zorundadır.
Fonların yıllık dönemler itibarıyla hazırladıkları finansal tablolar ilgili hesap döneminin son günü itibarıyla hazırlanan portföy raporları ile birlikte bağımsız denetimden geçmekte olup, bu kuruluşlara ödenen ücretler fon varlıklarından karşılanmaktadır.
Fonların varlıklarının saklanması karşılığında saklayıcı kuruluşlara ödedikleri ücretlerdir.
Fonlar yükümlüsü oldukları vergileri de yine fon varlıklarından karşılayarak ödemektedirler.
Yatırım fonlarının yaptıkları menkul kıymet alım satımları nedeniyle yatırım kuruluşlarına ödedikleri komisyonlar da fon varlıklarından karşılanmaktadır. Yatırım fonlarının uygulayacakları komisyon oranları izahnamelerinde belirtilmektedir. Ayrıca varlıkların nakde çevrilmesi ve transferinde ödenen her türlü vergi ve resimler, alınan kredilerin faizi, portföye alımlarda ve portföyden satımlarda ödenen kurtajlar ve karşılaştırma ölçütü giderleri fon varlıklarından karşılanarak ödenmektedir. Ayrıca Kurulca uygun görülecek diğer harcamalar da fon varlıklarından karşılanır.
Önemli not: Vergi konuları ile ilgili vergi danışmanınızdan görüş alınız.
Bir yatırım fonuna ait temel bilgiler içerikleri aşağıda detaylı olarak açıklanan Şemsiye fon içtüzüğü, izahname, yatırımcı bilgi formu, mali tablo ve portföy dağılım raporlarından elde edilebilir.
Bu belgelerin fon payı satın almadan önce okunarak fon hakkında yeterli bilgi sahibi olmak büyük önem taşımaktadır. Fonun özellikleri ve taşıdığı riskler hakkında yeterince bilgi sahip olmadan alım yapmanız durumunda beklemediğiniz zararlara uğrayabilirsiniz.
Aşağıda yazılı belgeleri fon alım satımının yapıldığı yerlerde ve KAP’ta bulabilirsiniz.
Yatırım fonlarının içtüzükleri, yatırım fonu katılma payı sahibi ile kurucu (fonu kuran tüzel kişi), saklayıcı (fon portföyünde yer alan menkul kıymetleri saklayan kurum) ve yönetici (fon portföyünü yöneten kuruluş) arasında fon portföyünün yönetilmesini ve saklanmasını konu alan sözleşmedir. İçtüzükte fonun adı, adresi, portföy yönetimine ilişkin esaslar vb. bilgiler yer alır. Her biri için ayrı izahname ve yatırımcı bilgi formu düzenlenmesi kaydıyla, bir şemsiye fon içtüzüğüne bağlı olarak birden fazla “şemsiye fona bağlı fon” ihraç edilebilir.
İzahname, şemsiye fona bağlı fonların katılma paylarının halka arzı sırasında hazırlanır. Fonun satış dokümanıdır. İzahnamelerde fona ait temel bilgiler (fonun kurucusu, kurucu ve fonun adresi, fon katılma paylarının alınıp satılacağı yerler, fon yöneticilerinin kimler olduğu, sermaye piyasası alanındaki tecrübeleri, fonun yatırım stratejisi, yatırım sınırlamaları, yaptığı harcamalar, portföy yapısı, ilgili vergi düzenlemeleri vb.) bulunur. İzahnameler halka arz öncesinde KAP’ta ilan edilir, ayrıca katılma paylarının alım satımının yapıldığı yerlerde tasarruf sahiplerinin incelemesi için hazır bulundurulur.
Yatırımcı bilgi formu da izahname gibi katılma paylarının halka arzı sırasında hazırlanır ve fonun temel nitelikleri ile ilgili asgari olarak şu bilgileri içerir: Fonu tanıtıcı bilgi, yatırım amaçlarının ve yatırım politikasının kısa tanımı ile portföy dağılımı, Fonun varsa geçmiş performansı veya fon türüne bağlı olarak performans senaryo analizleri, Fonun yönetim ücreti, komisyon ve diğer giderleri ile toplam gider oranı, Fonun maruz kaldığı risklerle ilgili uygun açıklamaları ve uyarıları içeren risk ve getiri profili, katılma paylarının alım satım esasları., ilgili vergi düzenlemeleri vb. Yatırımcı bilgi formu, kurucu tarafından düzenli olarak güncellenir.
Yatırım fonlarının bir önceki yılla karşılaştırmalı olarak düzenlenmiş bilanço ve gelir tablosu, fiyat raporları ile bu tablolara ilişkin bağımsız denetim raporları KAP’ta ilan edilir.
Portföy Dağılım Raporları her ayı takip eden 6 gün içinde, ay içerisindeki menkul kıymet ve katılma payı hareketleri ile fonun geçmiş performansına ilişkin bilgileri içerecek şekilde hazırlanarak KAP aracılığıyla kamuya duyurulur.
Periyodik ekonomi dergilerinde ise yatırım fonlarının dönemsel getirilerini karşılaştırmalı olarak bulmak mümkündür. Ayrıca, gazete ve dergilerde, fonlarla ilgili haberlere (kurulan/katılma payları halka arz edilen fonlar, fon portföy yöneticileri ile ilgili bilgiler vb.) de yer verilmektedir. Ek olarak, İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. tarafından sunulan Fon Bilgilendirme Platformu’nda da, fonlara ilişkin birçok veri ve istatistik, yatırımcıların erişimine açık olacaktır. Kurulun aylık bülteninde ise bütün yatırım fonlarının son ay itibarıyla portföy yapısı ve aylar itibarıyla portföy dağılımı hakkında ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Yatırım fonlarının yatırım yapabileceği araçlar şunlardır:
Fon kurucu tarafından veya kurucunun belirleyeceği başka bir portföy yönetim şirketi (SPK'dan portföy yöneticiliği yetki belgesi alan portföy yönetim şirketleri yönetici olabilir) ile yapılan portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde yönetici tarafından yönetilir. Fon portföyünün yönetilmesi amacıyla portföy yönetim hizmeti ücreti alınır.
Katılma paylarının itibari değeri yoktur ve kaydi değer olarak tutulur. Fon tutarını temsil eden katılma payları kaydi olarak Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde müşteri bazında izlenir. Fon katılma payları bastırılamaz ve fiziken teslim edilemez.
Katılma payı işlemleri günlük olarak Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’ne bildirilir.
Katılma payları Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdindeki hesaplarda, her müşterinin kimlik bilgileri ve buna bağlı hesap kodları ile fon bilgileri bazında takip edilir.
Yatırım fonuna yatırım yaptığınızda bir risk aldığınızı unutmayın. Çünkü fon tarafından alınan menkul kıymetlerin değeri artabileceği gibi düşebileceği için yatırım yaptığınız anaparanın bir kısmını kaybedebilirsiniz. Ancak her yatırım fonunun riski aynı düzeyde değildir. Yatırım fonlarını kendi içlerinde daha riskli ve daha az riskli olarak ayırmak mümkündür.
Bunun için kullanılabilecek en önemli ölçü yatırımcı bilgi formunda yer alan risk değeridir. Diğer yandan genellikle potansiyel olarak yüksek getiri, yüksek kayıp yani yüksek risk demektir. Riskli fonların kaybettirme ihtimali daha yüksek olmakla beraber, piyasaların iyi gitmesi durumunda diğerlerine göre daha yüksek oranlarda kazandırmaları da mümkündür. Bu nedenle farklı risk düzeyleri arasında tercih yaparken daha fazla kazanabilmek için kaybetme riskini ne kadar göze aldığınız önemlidir. Kendinizi bu çerçevede ölçüp yatırım yapacağınız fonu da buna göre seçmelisiniz.
Yatırımdan önce ilgilendiğiniz fonun amacının ve riskinin sizinkine ne kadar uyup uymadığına karar vermek için bir yatırım danışmanına danışmanız veya yatırım dergilerini incelemeniz faydalı olacaktır. Diğer yandan fonları mevduat ile karıştırmamak gerekmektedir. Mevduatta garanti varken yatırım fonlarında herhangi bir garanti yoktur.
Genel olarak tüm menkul kıymet yatırımlarında özel olarak da yatırım fonlarına yapılan yatırımlarda, geçmiş dönemde o menkul kıymetin ya da yatırım fonunun elde ettiği getirinin gelecek dönemde de elde edileceği yönünde bir garantinin olmadığının tüm yatırımcılar tarafından bilinmesi gerekmektedir. Fonun geçmiş dönemdeki performansından bir fikir edinmekle beraber, bu performansın önümüzdeki dönemde tekrar yakalanmasının garanti olmadığını unutmamak gereklidir. Ayrıca, fon performansını karşılaştırmak üzere kendisine karşılaştırma ölçütü belirlemiş olan fonlar performans sunumlarını KAP’ta ve kolektif yatırım kuruluşlarının internet sitesinde yayımlamaktadır.
Fonun gider oranları getiri üzerinde olumsuz bir etki yapmaktadır. Ancak bu gider oranı daha yüksek olan bir fon daha kötü bir getiri elde edecek demek değildir. Çeşitli nedenlerle fonların gider oranları değişebilmektedir. Örneğin bir fon portföyü bir kere oluşturup daha sonra fazla alım satım yapmamayı tercih ederken, diğer bir fon daha sık alım satım yaparak günlük fiyat hareketlerinden kazanç sağlamayı hedefleyebilir. Doğal olarak ikinci fon daha fazla alım satım komisyonu ödeyecek ve gider oranı daha yüksek olacaktır. Ancak belki de bu alım satımlarla elde ettiği kazançlar bu giderleri fazlasıyla karşılayacak ve bu fon daha yüksek bir getiriye ulaşacaktır. Yine de yatırım yapmadan önce fonların gider oranları hakkında bilgi edinilmesi faydalı olacaktır.
Yatırım fonu katılma payına yatırım yapmayı planlayan tasarruf sahipleri aşağıda sayılan konularda yeterli bilgi edinmelidir.
Yukarıda sayılan bilgiler ve gerek duyulduğunda daha ayrıntılı bilgiler fona ilişkin belgelerden temin edilmelidir.
Özel Portföy Yönetimi, ÜNLÜ Portföy'ün kurumsal ve bireysel yatırımcılara sunduğu özel bir hizmettir. Serbest yatırım fonu ile benzer bir strateji benimsenmekle birlikte, müşteri ile imzalanan portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde, yatırımcının hedefi, risk toleransı ve kısıtlamaları doğrultusunda, yatırımcının profiline uygun yatırım stratejileri geliştirilir. Özel portföy yönetiminde amacımız, bireysel yatırımcının tek başına ulaşamayacağı, yapılandırılmış ve çeşitlendirilmiş farklı finansal ürünlere ulaşabilmesini sağlamaktır.
ÜNLÜ Portföy, bireysel ve kurumsal yatırımcılara alternatif yatırım araçları sunmak üzere kurulmuştur. ÜNLÜ Portföy yatırımcılara risk profilleri ve tercihleri doğrultusunda yüksek katma değer üreten, uzun soluklu ilişki kurmayı hedefleyen, aynı zamanda da adil bir ücretlendirmeye dayalı ayrıcalıklı portföy yönetim hizmeti vermektedir.
Yatırım, genel olarak sermaye ve/veya servet birikimine ilave yapmak amacıyla gerçekleştirilen her türlü faaliyet olarak tanımlanabilir. Portföy ise servetin oluşturulma şeklidir. Bu şekil; nakit, kıymetli madenler, döviz, mevduat, sermaye piyasası araçları veya gayrimenkul olarak oluşturulabilir.
Sermaye Piyasası Mevzuatı kapsamında, portföy yöneticiliği faaliyeti ise sermaye piyasası araçları, para piyasası araç ve işlemleri, vadeli işlemler ve opsiyonlar, nakit, döviz, mevduat ile Kurulca uygun görülen diğer varlık ve işlemlerden oluşan portföylerin yatırımcının veya portföy yöneticisinin belirleyeceği risk-getiri tercihi doğrultusunda, müşterilerle yapılacak portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde vekil sıfatıyla yönetilmesidir.
Portföy yönetim şirketi, özel olarak portföy yöneticiliği faaliyetinde bulunmak üzere Sermaye Piyasası Mevzuatı'nda belirlenen şartları yerine getirerek Sermaye Piyasası Kurulu'ndan yetki belgesi almış bir anonim şirkettir.
Portföy yönetim sözleşmesinin veya portföy yönetimi vekaletinin temelinde, yatırımcının yönetimi üstlenen portföy yönetim şirketine güveni yatmaktadır. Bu sebeple portföy yönetimi hukuki niteliği itibarıyla bir inançlı hukuki işlemdir.
Portföy yönetiminin de dahil olduğu inançlı işlemlerde; işlemin bir tarafında kendisine inanılan, diğer tarafında mal varlığı üzerinde ona tasarruf etme yetkisi veren inanan bulunmaktadır.
Portföy yönetim sözleşmesinin konusunu, özel bir güven ilişkisine dayanarak yatırımcının mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunmak üzere uzman kadrolara sahip bir yetkili kuruma yetki vermesi veya vekil tayin etmesi oluşturmaktadır.
Portföy yönetim sözleşmesi; müşteri ile yetkili kurum arasında yapılan, konusunu müşteriye ait nakit ve sermaye piyasası araçlarından oluşan portföyün müşteri adına vekil sıfatıyla yetkili kurum tarafından yönetilmesi olan, Borçlar Kanunu'nda ayrıca tanımlanmamış olması nedeniyle "isimsiz" olarak tanımlanan bir sözleşmedir.
Portföy yönetim sözleşmesinin konusunu, müşteriye ait nakit paranın ve müşteri adına veya hesabına alım ve satımı yapılan sermaye piyasası araçlarının yine müşterinin menfaatine, bir ücret karşılığında yönetilmesi oluşturmaktadır.
Sözleşmenin kapsamında; portföy yönetim şirketinin müşteriye ait mal varlığının gözetimi, onun karlı yatırımlara yönetilmesi işlemleri söz konusu olduğundan, bu sözleşme Borçlar Kanunu'nun 386'ncı ve devamı hükümleri uyarınca vekalet akdi olarak kabul edilebilmektedir.
Sermaye Piyasası Mevzuatı kapsamında, portföy yöneticiliği faaliyeti ise sermaye piyasası araçları,(Sermaye piyasası araçları; menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır. Menkul kıymetler; ortaklık veya alacaklılık sağlayan, belli bir meblağı temsil eden, yatırım aracı olarak kullanılan, dönemsel gelir getiren, misli nitelikte, seri halinde çıkarılan, ibareleri aynı olan ve şartları Kurul'ca belirlenen kıymetli evraktır. Diğer sermaye piyasası araçları ise menkul kıymetler dışında kalan ve şartları Kurul'ca belirlenen evraktır.) para piyasası araç ve işlemleri, vadeli işlemler ve opsiyonlar, nakit, döviz, mevduat ile Kurulca uygun görülen diğer varlık ve işlemlerdir.
Portföy yönetim şirketi, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi hakkında Kanun ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca sözleşme imzalamadan önce müşterilerinin kimliklerini tespit eder.
Şirket, ayrıca müşterilerinin risk ve getiri tercihleri, yatırım araçları ve mali durumları hakkında yeterli bilgiye sahip olmak ve amacıyla standart formları geliştirmek, bu formlarda yer alan bilgileri güncellemek ve söz konusu formları saklamak zorundadır. Ayrıca Yatırım Hizmetleri Tebliği’nin 40 ıncı maddesi uyarınca, müşterilere bireysel portföy yöneticiliği kapsamında sunulacak hizmet ile, müşterilerin yatırım amaçları ve mali durumunun, bilgi ve tecrübeleri ile uyumlu olup olmadığının değerlendirilmesi amacı ile yerindelik testi uygulanacaktır.Bireysel portföy yönetimi hizmeti ancak yerindelik testinin sonucuna uygun olarak sunulabilecektir.
Portföy Yönetimi,
Portföy Yönetimine katılmak isteyen yatırımcı; tasarruflarını orta ve uzun dönemli olarak belirli bir menkul kıymet grubunda değerlendirmek isteyen fakat piyasa takibi yapmak için imkanı ve zamanı olmayan yatırımcı grubudur.
Müşteriler, risk gruplarına göre Portföy Şeklini ve katılım süresini belirleyerek hazırlanan sözleşmeyi imzalarlar. Burada yatırım yapılacak sermaye piyasası araçlarına ait alt ve üst limitleri belirlenir ya da serbest yönetim şekli de belirlenebilir. Müşteriler kendi adlarına açılacak portföy yönetimi özel hesabına istedikleri tutarı aktararak portföy yönetimine katılırlar. Portföy Yönetim özel hesabına aktarılan tüm hesaplar gün başında tek bir hesapta toplanarak Portföy Yöneticileri tarafından alım satım işlemleri yapılmaktadır. Gün sonunda oluşan yeni portföy; katılım oranına göre hesaplara iade edilir. Yatırımcılar dönemsel olarak kurulan portföylere başlangıçta veya daha sonradan katılma hakkına sahip olabilmektedirler. Daha kısa vadeli yatırım yapmak ve küçük yatırımcılar için yine Portföy Yönetimleri tarafından idare edilen yatırım fonları daha uygun bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Kısa tanımla yatırımcıların tasarruflarının, profesyonel bir şekilde değerlendirilmesidir.
Yatırımcılardan toplanan paraların Portföy Yönetim Sözleşmesinde belirtilen çerçeve içinde yönetilmesi,
Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu (“TEFAS”) tek bir yatırım hesabıyla özel şartlara tabi olan yatırım fonları hariç olmak üzere, Sermaye Piyasası Kurulu’nun izniyle kurulmuş olan ve sermaye piyasalarımızda faaliyette olan tüm yatırım fonlarına erişim imkanı sağlayan elektronik bir platformdur.
TEFAS'da işlem görmekte olan ÜNLÜ Portföy fonlarının katılım payları TEFAS'a üye olan yatırım kuruluşları aracılığıyla alınıp satılabilecektir. Aynı zamanda Kurumumuzun müşterileri tarafından diğer fonların alım satımı da mümkün hale gelmiştir.
Platform genel çalışma saatleri içerisinde Takasbank tarafından belirlenen pay işlemleri talepleri Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu sistemlerinin açık olduğu aşağıdaki saatler içerisinde gerçekleştirilmektedir:
Aynı gün valörlü fon işlemleri için işgünlerinde : 08:45-13:30
Yarım işgünlerinde : 08:45-11:30
İleri valörlü fon işlemleri için işgünlerinde : 08:45-17:30
Yarım iş günlerinde : 08:45-12:30
İleri valörlü fonlar için valör atlatma saati işgünlerinde 13:30, yarım günlerde ise 11:30 olarak belirlenmiştir.
ÜNLÜ Portföy'ün platformda işlem görecek olan fonlarının alım satımı 09:00-12:00 arasında olup talimat son iptal saati 11:45’dir.
TEFAS’a üye olan tüm yatırım fonlarına ait iç tüzüklere ve izahnamelere http://www.kap.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Fon performanslarının analiz edilebileceği ve yatırım kararlarının alınabilmesini teminen Fon Bilgilendirme Platformu açılmıştır. TEFAS ile eşanlı olarak açılan Fon Bilgilendirme Platformu’na http://www.fonturkey.com.tr/ adresinden ulaşabilirsiniz.
TEFAS’da işlem görmekte olan fonlarımız aşağıdaki gibidir:
ÜNLÜ PORTFÖY BİRİNCİ DEĞİŞKEN FON
ÜNLÜ PORTFÖY İKİNCİ DEĞİŞKEN FON
ÜNLÜ PORTFÖY ÜÇÜNCÜ DEĞİŞKEN FON
ÜNLÜ PORTFÖY PARA PİYASASI FONU
ÜNLÜ PORTFÖY HİSSE SENEDİ FONU
ÜNLÜ PORTFÖY İSTATİSTİKSEL ARBİTRAJ SERBEST FON
ÜNLÜ PORTFÖY DÖRDÜNCÜ SERBEST (DÖVİZ) FON
ÜNLÜ PORTFÖY ONBİRİNCİ SERBEST (TL) FON
TEFAS’da işlem gören yatırım fonlarına aşağıdaki adresten ulaşabilirsiniz:
https://www.takasbank.com.tr/tr/Sayfalar/TEFAS-Yatirim-Fonlari.aspx
ÜNLÜ Portföy, müşterilerimizin internet üzerinden doğrudan emir iletebileceği bir işlem platformu sunmamaktadır. Bununla birlikte, müşterilerimizden hesap açılışı sırasında, yasal mevzuat, iç kontrol prosedürlerimiz ve çerçeve sözleşmeler gereği alınan iletişim ve benzeri bilgilerin güvenliğinin korunması konusunda gerekli önlemler alınmaktadır. Müşterilerimizin, veri tabanımıza kaydedilen kişisel bilgilerine yetkili personelimiz dışında erişimine izin verilmemektedir. Müşterilerimizin kişisel bilgileri, yasal yükümlülük altında bulunulmadığı sürece herhangi bir üçüncü taraf veya kurum ile paylaşılmamaktadır. Tüm veriler, yasal mevzuat hükümlerine uygun olarak gerekli olan şekilde ve sürelerde arşivlenmekte ve muhafaza edilmektedir.
Katılma payı satın alınması veya fona iadesinde, Kurucunun izahnamede ilan edeceği katılma payının alım satımının yapılacağı yerlere başvurularak ilgili fonun izahnamesindeki esaslara göre alım satım talimatı verilir.
Bunun dışında Kurulca uygun görülen fonların katılma paylarının alım satımının yapılabileceği merkezi bir fon dağıtım platform olan TEFAS, Kurucunun veya fon katılma pay alım satım aracılık sözleşmesi imzaladığı Yatırım Kuruluşlarının merkezlerinden katılma payı alım satım talimatı verilebilir. Yatırım fonu katılma payları gün içinde belli saatler içinde alınıp satılır.
1) Müşterilerimizin Kurumumuza emir iletiminde kullanabilecekleri herhangi bir işlem platformu bulunmamaktadır. Emir iletiminde ve kabulünde ilgili mevzuat hükümlerine göre hareket edilmektedir. Emir iletimleri telefon, faks ile gerçekleştirilebilmektedir.
2) Tarafımıza iletilen tüm emirlere ilişkin hesap hareketleri müşterilerimize e-posta veya aylık hesap ekstreleri vasıtasıyla bildirilmektektedir. Müşterilere yapılan aylık bildirimin içeriğinde, ilgili dönem içerisinde menkul kıymet bazındaki hareketlerin tarihi, fiyatı ve miktar bilgileri, hesaba tahakkuk ettirilen her türlü komisyon, ücret ve vergiler ile teminat durumlarına ilişkin bilgiler yer almaktadır.
ÜNLÜ Portföy’ün, Bilgi Teknolojileri Ağ Yapısı, Güvenlik Duvarı, Switchler ve Yönlendirici cihazlar üzerinde yapılan konfigürasyonlar ile doğru şekilde izinsiz erişimlere karşı korunmaktadır. Ağ üzerindeki tüm cihazlara erişim kimlik doğrulama yöntemi ile gerçekleşmektedir. Ağ Yapısının kontrolü, denetimi ve güncellenmesi konusunda üçüncü taraflardan hizmet alınmakta ve kullanıcıların ağa erişimi güvenli bir şekilde sağlanmaktadır. Müşterilerimiz tarafından kullanılabilecek bir online işlem merkezi bulunmamaktadır.
Müşterilerimiz tarafından kullanılmakta olan herhangi bir işlem platformu bulunmamaktadır.
ÜNLÜ Portföy Yönetimi A.Ş.’nin acil ve beklenmedik durumlarda müşteriler, diğer aracı kurumlar ve üçüncü taraflara karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmesi, tüm faaliyetlerinin sürekliliğini sağlaması, acil durum planını uygulayacak yöneticilerin atanması, görev, yetki ve sorumluluklar ile çalışma usul ve esasların tespit edilmesi amacıyla bir yönetmelik düzenlemiştir. Aşağıdaki linkten ilgili yönetmeliğe ulaşabilirsiniz.
Acil ve Beklenmedik Durum Planı için aşağıdaki linki tıklayınız
Acil ve Beklenmedik Durum Planı_2020
TSPB Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından, Birlik Üyelerinin (aracı kurumlar, bankalar, portföy yönetim şirketleri ve yatırım ortaklıkları), kendi aralarında veya müşterileri arasında borsa dışı sermaye piyasası faaliyetlerinden doğan uyuşmazlıkların değerlendirilmesini ve çözüme kavuşturulmasını temin etmek üzere “Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti” oluşturulmuştur. Buna göre, Kurumumuz ile olan uyuşmazlıklarınızda öncelikle ÜNLÜ Portföy Yönetimi A.Ş. Uyuşmazlık Başvuru Formu’nu doldurarak Kurumumuzun yatirimcıbilgi@unluportfoy.com e‐posta adresine başvurunuzu yapmanız ve yazılı cevabımızı almanız gerekmektedir. Eğer yazılı cevabımız sonrasında da uyuşmazlığınızın devam ettiğini düşünürseniz, TSPB’nin internet sitesinde https://www.tspb.org.tr/tspb-musteri-uyusmazliklari-hakem-heyeti/ adresinde yer alan “TSPB Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Başvuru Formu” nu doldurarak başvurunuzu yapabilirsiniz. TSPB tarafından başvurunuzun değerlendirilebilmesi için, başvurunuzun Kurumumuzun cevap tarihini izleyen altmış gün içerisinde yapılması gereklidir. TSPB Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti hakkında detaylı bilgiye https://www.tspb.org.tr/tspb-musteri-uyusmazliklari-hakem-heyeti/ adresinden ulaşabilirsiniz.
"TSPB Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Yönergesi" için tıklayınız
"Ünlü Portföy Müşteri Şikayet Formu" için tıklayınız
"TSPB Müşteri Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Başvuru Formu" için tıklayınız
Fon Getirileri